เพราะอะไรถึงน้ำนมหด ทำไงดี?

คุณแม่หลังคลอดที่ก็สามารถให้นมลูกได้ปกติ แรก ๆ ก็มีน้ำนมมากอยุ่ ลูกก็เข้าเต้าได้ปกติ แต่ทำไมนับวันน้ำนมเหมือนน้อยลง เหล่านี้เกิดจากอะไร? ที่สำคัญจะทำอย่างไรดีให้น้ำนมกลับมาเหมือนเดิม

สาเหตุ น้ำนมหด

น้ำนมหดสามารถเกิดได้จากหลายปัจจัย ดังนี้ค่ะ

เอาน้ำนมออกไม่ตามรอบ

การเอาน้ำนมออกไม่ตามรอบหมายรวมถึงการให้ลูกเข้าเต้าหรือการปั๊มนมออกเลยค่ะ ซึ่งโดยปกติแล้วทารกจะตื่นมากินนมแม่ทุก ๆ 2-3 ชม. แต่ก็จะมีบางครั้งที่ทารกไม่ได้ตื่นมากินนมช่วงกลางดึก หากเป็นเช่นนี้คุณแม่ควรตื่นขึ้นมาปั๊มนมออกเอง และควรทำสม่ำเสมอในกรณีที่ลูกไม่ได้ตื่นมากินนะคะ เพื่อเป็นการรักษาระยะการผลิตน้ำนมค่ะ ซึ่งการปั๊มนมออกก็ให้นับไปทุก ๆ 3 ชม. เช่นกัน

ปล่อยให้คัดเต้าบ่อย ๆ

ด้วยหลักการการกระตุ้นให้มีน้ำนมมาก ๆ หรือมีการผลิตอย่างต่อเนื่องนั้น คุณแม่ต้องให้ลุกเข้าเต้าบ่อย ๆ หรือทุก ๆ 2-3 ชม. ซึ่งหากผิดจากหลักการนี้ ร่างกายก็จะเรียนรู้ว่าน้ำนมไม่ได้ถูกเอาออก การผลิตน้ำนมก็จะน้อยลงไปค่ะ

จากยาบางชนิด

บางกรณีคุณแม่มีอาการป่วยเกิดขึ้น จนต้องรับยารักษา ซึ่งยาบางชนิดอาจส่งผลต่อน้ำนมบ้าง ได้แก่ คลอเฟนิรามีน, Actifed, ยาพาราเซตามอล และ Dextromethorphan ซึ่งเป็นยาแก้ไอ เป็นต้น

กินของหวาน ของมัน หรือของทอดมาก

ของหวานหรือของมัน ได้แก่ ข้าวเหนียวทุเรียน ข้าวเหนียวมะม่วง เค้ก คุกกี้ เบเกอรี่ต่าง ๆ ปาท่องโก๋ กล้วยแขก ฯลฯ เหล่านี้เป็นอาหารที่เสี่ยงต่อการทำให้ท่อน้ำนมอุดตันทั้งสิ้นค่ะ เมื่อท่อน้ำนมอุดตันก็ไม่สามารถระบายน้ำนมออกมาได้ ร่างกายก็จะไม่สามารถผลิตน้ำนมใหม่ออกมาได้ค่ะ

ความเครียด

ในร่างกายจะมีฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการผลิตน้ำนมอยู่ 2 ตัว ได้แก่ โพรแลคตินและออกซีโทซิน ซึ่งถ้าคุณแม่มีความเครียดแล้ว สมองจะผลิตฮอร์โมนชนิดนี้น้อยลง ส่งผลให้น้ำนมน้อยลงไปด้วย

ดื่มน้ำน้อย

การดื่มน้ำน้อยก็มีผลค่ะ แต่การดื่มน้ำก็ควรเป็นน้ำอุ่นหรือน้ำในอุณหภูมิห้องจะดีที่สุด เน้นว่าไม่ต้องดื่มน้ำในปริมาณมาก แค่ดื่มในปริมาณที่ร่างกายรู้สึกว่าพอดีแล้วก็เพียงพอค่ะ

วิธีกู้น้ำนมคืนอย่างฉับไว

หากคุณแม่คนไหนพบว่าตัวเองมีน้ำนมที่เริ่มน้อยลง และต้องการกู้คืนมาอย่างเร็ว ให้ลองนำวิธีที่จะกล่าดังต่อไปนี้ไปปรับใช้กันดูนะคะ

ว่าด้วยเรื่องปริมาณของน้ำนม หากคุณแม่มีวินัยและเคร่งครัดพอควรก็จะสามารถกู้คืนน้ำนมได้ยากค่ะ ที่สำคัญ ควรเริ่มด้วยวิธีทางธรรมชาติและง่ายที่สุดก่อนนั่นคือ การให้ลูกเข้าเต้าตามเวลา หรือไม่ก็ถ้าเมื่อไหร่ที่ลูกหิวนมก็ให้กินไปเลยค่ะ อย่าเพิ่งไปกังวลว่าลูกจะกินไม่เป็นเวลา แต่เราควรคำนึงถึงเรื่องการกู้คืนน้ำนมหรือการเพิ่มปริมาณน้ำนมก่อน เพราะอย่างไรก็ตาม เมื่อลูกโตขึ้นระยะเวลาในการกินนมของลูกก็จะน้อยลง และห่างช่วงเวลามากขึ้นอยู่แล้ว การใช้ยาควรเป็นทางเลือกสุดท้ายนะคะ หรือหากคุณแม่ไม่มั่นใจในเรื่องการใช้ยา สามารถเข้ารับคำปรึกษาจากแพทย์ก่อนได้ค่ะ