ขณะตั้งครรภ์คุณแม่ต้องเผชิญกับเหตุการณ์ต่าง ๆ มากมาย ต้องดูแลสุขภาพร่างกายของตัวเองเป็นอย่างมาก เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดโรคแทรกซ้อนต่าง ๆ แต่ไม่เพียงเท่านั้น แม้หลังคลอดก็ยังมีคุณแม่บางรายที่ต้องเผชิญกับอาการหนาวสั่นอีก อาการนี้เกิดจากอะไร? เกิดจากการที่คุณแม่ไม่ได้อยูไฟจริงหรือเปล่า?
สารบัญ
อาการหนาวสั่นหลังคลอด คืออะไร?
อาการหนาวสั่นที่เกิดขึ้นมีทั้งที่แบบเกิดได้ทันทีหลังคลอดหรือหลังคลอดไปแล้ว 6 สัปดาห์ สำหรับคุณแม่ที่เกิดขึ้นทันทีหลังคลอด นั่นเป็นเพราะว่า ระหว่างการคลอดคุณแม่ต้องเสียเลือดมาก ร่างกายยังต้องการการปรับตัว จึงทำให้คุณแม่บางรายรู้สึกได้เลยว่าตัวเองมีไข้ และหนาวสั่นอยู่ข้างใน โดยมากกรณีเช่นนี้จะเกิดขึ้นภายใน 1 ชั่วโมง หลังคลอด จากนั้นอาการก็จะดีขึ้น
อาการหนาวสั่นหลังคลอด เกิดจากอะไร?
อาการหนาวสั่นหลังคลอด เกิดได้จากหลายสาเหตุ ดังนี้
การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
ขณะตั้งครรภ์นั้น ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนในร่างกายคุณแม่จะสูงมาก หน้าที่สำคัญของฮอร์โมนนี้คือ การกักเก็บน้ำสะสมไว้ในร่างกาย เพื่อทดแทนการเสียเลือดขณะคลอด และป้องกันความดันตก ดังนั้น เมื่อคลอดลูกแล้วฮอร์โมนตัวนี้จะลดลงอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้คุณแม่มีอาการหนาวสั่นนั่นเอง โดยจะเกิดขึ้นทันทีหลังคลอด ไปจนถึง 3 วัน หรือบางรายอาจถึง 6 เดือน (หนาวเป็นช่วง ๆ)
เต้านมคัดมาก
ธรรมชาติของร่างกาย เมื่อคุณแม่คลอดลูกแล้ว ร่างกายก็จะเข้าสู่กระบวนการการผลิตน้ำนมโดยอัตโนมัติ ในคุณแม่บางรายอาจมีกรณีที่ไม่ได้สามารถให้นมลูกได้ทันทีหลังคลอดหรือภายในวันแรกหลังคลอด จึงทำให้เต้านมคัดตึงมาก และเจ็บ ส่งผลให้ไข้ขึ้น และหนาวสั่นได้ หากเป็นเช่นนี้แนะนำว่าควรปั๊มออกก่อน หรือหากสามารถให้นมลูกได้เลยก็ให้ลูกเข้าเต้าทันทีค่ะ เมื่อเต้านมไม่คัดตึงแล้ว อาการหนาวสั่นก็จะลดลงได้เอง
เหนื่อยล้าจากการคลอด
กรณีที่คุณแม่ใช้การคลอดด้วยวิธีธรรมชาติ คุณแม่จึงต้องใช้แรงในการเบ่งคลอดมาก ผนวกกับการเสียเลือดมาก ร่างกายทุกส่วนทำงานหนัก โดยเฉพาะกล้ามเนื้อ จึงทำให้อุณหภูมิในร่างกายสูงขึ้น ส่งผลให้เกิดอาการหนาวสั่นได้
มดลูกติดเชื้อ
มักเกิดในกรณีที่คุณแม่มีปัญหาระหว่างการคลอด ได้แก่ น้ำเดินนาน, ตรวจภายในบ่อย, หรือมีการทำหัตถการต่าง ๆ อาทิ การใช้คีมคีบช่วยคลอด รวมไปถึงคุณแม่ที่มีโรคประจำตัวบางโรค เช่น โรคเบาหวาน, โรคเอสแอลดี เป็นต้น คุณแม่กลุ่มนี้จะมีความเสี่ยงที่จะเกิดมดลูกอักเสบได้ค่ะ อาการที่พบคือ คุณแม่จะมีเลือดออกมาผิดปกติขณะคลอด จนทำให้มีไข้ และหนาวสั่นได้
อาการหนาวสั่น เพราะไม่ได้อยู่ไฟจริงหรือ?
การที่คุณแม่รู้สึกหนาวสั่น สะท้าน มือเย็น ปากเขียว เกิดจากการที่ไม่ได้อยู่ไฟจริงไหม? ส่วนนี้ยังไม่มีข้อมูลที่ระบุได้ชัดเจนว่าเกี่ยวข้องกันหรือไม่ แต่จากข้อมูลของมูลนิธิโรงพยาบาลอภัยภูเบศร กล่าวถึง อาการหนาวใน ในตำราแพทย์แผนไทยไว้ว่า การคลอดลูกทำให้ร่างกายสูญเสียความร้อน เสียธาตุไฟไป ร่างกายจึงเกิดอาการหนาวสั่น หรือหนาวในได้ เนื่องจากร่างกายขาดสมดุล นอกจากนี้อาการหนาวสั่นนี้ยังเกิดได้กับผู้ที่กำลังจะหมดประจำเดือนอีกด้วย
วิธีดูแลตัวเอง เมื่อมีอาการหนาวสั่น
หากคุณแม่มีอาการหนาวสั่น สามารถดูแลตัวเองได้ ดังนี้
- หลังกลับมาพักฟื้นที่บ้านแล้ว ให้รักษาความอบอุ่นของร่างกายไว้ด้วยการสวมเสื้อผ้า หรือห่มผ้าไว้ หากนอนในห้องแอร์ คุณแม่ควรเปิดแอร์ให้เย็นมาก โดยทั่วไปจะอยู่ที่ราว ๆ 25-27 องศาเซลเซียส
- อาบน้ำด้วยน้ำอุ่น เพราะน้ำอุ่นจะช่วยให้หลอดเลือดขยายตัว, ช่วยให้กล้ามเนื้อส่วนต่าง ๆ ได้ผ่อนคลาย รวมถึงช่วยให้เลือดลมไหลเวียนได้ดี
- ดื่มน้ำให้มาก เนื่องจากน้ำจะช่วยระบายความร้อนในร่างกายได้ดี และยังเป็นการช่วยปรับอุณหภูมิในร่างกายได้อีกด้วย
- หากคุณแม่ทำทุกวิถีทางแล้วแต่อาการหนาวสั่นก็ยังไม่ดีขึ้น เป็นไปได้ว่าอาจมีการติดเชื้อ ควรปรึกษาแพทย์ทันที
อาการหนาวสั่น หรือหนาวในอาจไม่ได้เกิดขึ้นกับคุณแม่ทุกคนค่ะ เนื่องจากมีหลายสาเหตุและหลายตัวแปร บางรายเกิดพักเดียวในขณะที่บางรายเกิดขึ้นเป็นสัปดาห์ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นให้คุณแม่ลองสังเกตตัวเองนะคะ ว่าถ้าหากมีอาการหนาวสั่นแล้ว พยายามทำทุกทางแล้วอาการก็ยังไม่ดีขึ้น แนะนำให้พแพทย์ทันทีค่ะ