คุณพ่อคุณแม่มือใหม่หลายคนพอเห็นลูกในวัย 1 – 3 ขวบหัดเดินก็ดีใจ แต่เมื่อสังเกตดี ๆ เห็นลูกเดินเขย่งปลายเท้าก็ตกใจ เกิดความกังวลว่าลูกเดินแบบนี้จะผิดปกติไหม สาเหตุเกิดจากอะไร แก้ไขได้หรือเปล่ามีคำถามผุดขึ้นในใจมากมาย วันนี้เราจะมีดูรายละเอียดในเรื่องนี้กันค่ะ
สารบัญ
สาเหตุที่ลูกเดินเขย่ง
โดยธรรมชาติของเด็กแล้ว เด็กที่เดินเขย่งปลายเท้าจะสามารถหายเป็นปกติได้เองเมื่ออายุย่างเข้า 4 – 5 ขวบ ซึ่งการเดินเขย่งนี้ไม่ได้มีผลใด ๆ กับพัฒนาการหรือระบบประสาทนะคะ ทั้งนี้ เรามาดูสาเหตุกันบ้างดีกว่าค่ะว่าเด็กในวัย 1 – 3 ขวบที่มักเดินเขย่ง (Toe Walking) นั้นเกิดจากอะไรได้บ้าง
นิสัยของเด็กเอง (Habit)
ซึ่งไม่มีความผิดปกติทางร่างกายแต่อย่างใด
เส้นเอ็นของส้นเท้าสั้นมาตั้งแต่กำเนิด (Congenital short heelcord)
ทำให้เด็กมีความยากลำบากในการที่จะยืดเท้า และไม่สามารถเดินได้เต็มฝ่าเท้าได้
กล้ามเนื้อน่องตึงผิดปกติ (Overactive tricep surae หรือ Idiopathic toe walking)
เนื่องจากกล้ามเนื้อมีการทำงานที่หนักเกินไป
โรคออทิซึม (Autism)
เด็กออทิสซึ่ม โดยทั่วไปจะมีอาการผิดปกติในด้านพัฒนาการ ดังนี้
- พัฒนาการด้านภาษาล่าช้า ไม่ยอมพูด ไม่หันตามเสียงเรียก และไม่ทำตามคำสั่ง
- พัฒนาการด้านสังคมผิดปกติ คือ เด็กจะไม่มีปฏิสัมพันธ์กับบุคคลอื่น เช่น ไม่สบตากับผู้อื่น ไม่มองหน้า ไม่มีจินตนาการ เล่นบทบาทสมมติไม่เป็น มีความสนใจและหมกมุ่นอยู่เฉพาะอย่าง ชอบกริยาซ้ำ ๆ เล่นซ้ำ ๆ อาทิ หมุนตัวเอง หมุนล้อ หรือนั่งเรียงของ เป็นต้น
โรคสมองพิการ
เนื่องจากทารกบางรายอาจมีการคลอดก่อนกำหนด ซึ่งระบบเส้นประสาทของลูกน้อยได้รับความเสียหาย ซึ่งอาจไปสู่ปัญหาต่าง ๆ ได้ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของสุขภาพ และเรื่องการเดิน
อัมพาต
เนื่องจากสมองได้รับบาดเจ็บ เด็กมีประวัติในการคลอดยาก และพัฒนาการล่าช้า จึงส่งผลในเรื่องของการหัดยืน และการเดิน
การแก้ไขลูกเดินเขย่งเท้า
การปรับแก้ไขลูกเดินเขย่งเท้าสามารถแก้ไขได้ตามสาเหตุ ดังนี้
- หากสาเหตุนั้นเกิดจาก นิสัยเด็กเอง ส่วนใหญ่แล้วจะหายได้เองเมื่ออายุย่างเข้า 4 – 5 ขวบ แต่ถ้าหากเลยอายุนี้ไปแล้ว แต่ลูกน้อยยังคงเดินเขย่งอยู่ แนะนำปรึกษาคุณหมอค่ะ
- ลองยืดน่องให้ลูก (กรณีที่ลูกอายุต่ำกว่า 6 ขวบ) ให้เริ่มจาก จัดท่าลูกให้นอนหงาย เหยียดขาตรง งอปลายเท้าขึ้น เอาขึ้นให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ จากนั้นสลับข้าง ทำสลับกันไปทั้ง 2 ข้าง ข้างละ 5 – 10 ครั้ง เริ่มจากทีละน้อยก่อนก็ได้ค่ะ
- ยืดเอ็นร้อยหวาย (กรณีที่ลูกอายุต่ำกว่า 6 ขวบ) ให้ลูกนอนหงาย ยกขาขึ้น งอเข่าเข้ามา พยายามเกร็งปลายเท้าให้ชี้ขึ้น ช้า ๆ เบา ๆ ค้างไว้ประมาณ 15 – 30 วินาที หรือพยายามค้างไว้ให้นานที่สุดเท่าที่ลูกน้อยจะทนได้ จากนั้นเอาเท้าลงกับมาท่านอนหงายท่าเดิม และทำซ้ำกันไป 2 ข้าง ข้างละ 5 – 10 ครั้ง
ลูกเดินเขย่งเท้า เมื่อไหร่ที่ควรไปพบแพทย์
หากคุณพ่อคุณแม่ลองทำทุกวิถีทางแล้ว แต่ก็ยังไม่มีทีท่าว่าอาการจะดีขึ้น ควรพาลูกไปปรึกษาคุณหมอ หากลูกมีอาการที่เข้าข่าย ดังนี้
- หากก่อนหน้านี้ลูกน้อยเดินปกติมาก่อนและลูกอายุมากกว่า 3 ขวบแล้ว แบบนี้อาจเป็นเพราะสาเหตุกล้ามเนื้ออ่อนแรง เนื่องจากเซลล์ประสาทผิดปกติ ซึ่งเป็นโรคที่สามารถถ่ายทอดได้ทางพันธุกรรม
- คลำเจอก้อนบริเวณหลังเข่า ซึ่งคือเนื้องอกที่ไปรบกวนการทำงานของกล้ามเนื้อขา
- มีประวัติในการคลอดที่คลอดยากหรือขาดออกซิเจนขณะคลอด ข้อนี้ลูกน้อยมักจะมีอาการผิดปกติอื่นร่วมด้วย
- พบว่ากระดูกสันหลังมีความผิดปกติ มีปานตามร่างกายเป็นจำนวนมาก รวมถึงมีเนื้องอกที่ผิวหนัง
- เอ็นร้อยหวายมีความตึงมากผิดปกติ ซึ่งเป็นมาแต่กำเนิด และมักจะมีอาการเจ็บบริเวณเอ็นร้อยหวาย ซึ่งอาจมีประวัติการถ่ายทอดได้ในครอบครัวอีกด้วย
- ลูกมีอาการทางจิตเวช อาทิ ออทิสติก หรือจิตบกพร่อง
ข้อมูอ้างอิง thaichaildcare.com , amarinbabyandkids.com
จากที่กล่าวมาถึงสาเหตุต่าง ๆ ที่ทำให้ลูกเดินเขย่ง หากลูกน้อยของคุณแม่ไม่เข้าข่ายก็ไม่จำเป็นต้องกังวลนะคะ เพราะอาการเดินเขย่งนั้นสามารถหายได้เอง จะไม่เหมือนกับ “ลูกเดินปลายเท้าบิดเข้าใน ภาวะที่พ่อแม่ควรเฝ้าระวัง” ที่เป็นความผิดปกติของร่างกายลูกอย่างชัดเจน
