สำหรับคุณแม่ที่เป็นคุณแม่ฟูลไทม์ การให้นมลูกคงไม่มีปัญหาอะไร ลูกหิวเมื่อไหร่ก็สามารถเข้าเต้าได้เลย ลูกน้อยก็จะได้กินนมอุ่น ๆ จากเต้า สารอาหารครบถ้วน แต่สำหรับคุณแม่บางท่านที่ต้องกลับไปทำงาน จึงต้องอาศัยการปั๊มนมแล้วแช่แข็ง ก่อนให้ลูกได้กินก็ต้องนำมาอุ่นก่อน แต่…จะอุ่นนมแม่อย่างไรให้ยังคงคุณค่าสารอาหารดี ๆ ในนมแม่ไว้ วันนี้แม่โน้ตมีวิธีมาแชร์กันค่ะ
สารบัญ
นมแม่มีสารอาหารอะไรบ้าง?
ทุกคนทราบกันดีว่าในนมแม่มีสารอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อลูกน้อยมากมาย ว่าแต่สารอาหารที่ว่านั้นมีอะไรบ้าง
โปรตีน
โปรตีนส่วนใหญ่ที่พบในน้ำนมแม่ ได้แก่ อัลฟาแลคตาบูมิน อัลฟาแลคตาบูมิน แลคโตเฟอริน (โปรตีนที่ยับยั้งการเจริญของเชื้อโรคบางชนิด) ไลโซไซม์ (เอนไซม์ที่มีฤทธิ์ทำลายผนังเซลล์ของแบคทีเรีย) อิมมูโนโกลบูลิน A (IgA – เพิ่มภูมิต้านทานในร่างกาย) และซีรัมอัลบูมิน
ไขมัน
ไขมันในน้ำนมจะมีอยู่หลายชนิดด้วยกัน ได้แก่ ฟอสโฟไลปิดส์ ไตรกลีเซอไรด์ โคเลสเตอรอล โมโนกลีเซอไรด์ ไดกลีเซอไรด์ กรดไขมันสายยาวชนิดไม่อิ่มตัว (Long chain polyunsaturated fatty acids, LCPUFA) ได้แก่ DHA (docosahexaenoic acid) และ AA (Arachidonic acid) ซึ่งในน้ำนมส่วนหลังจะมีปริมาณไขมันมากกว่าน้ำนมส่วนหน้ามากถึง 3-5 เท่า
น้ำตาลแลคโตส
นอกจากน้ำตาลแลคโตสแล้ว ในน้ำนมแม่ยังมีโอลิโกแซคคาไรด์หรือคาร์โบไฮเดรตสายสั้น ๆ ที่สช่วยลดการอักเสบและช่วยกระตุ้นระบบภูมคุ้มกันในทารกได้
วิตามิน และแร่ธาตุต่าง ๆ
ในส่วนของวิตามิน ได้แก่ วิตามินเอ, วิตามินบี 1, วิตามินบี 2, วิตามินบี 6, วิตามินบี 12, วิตามินซี, วิตามินดี, วิตามินอี และวิตามินเค แร่ธาตุต่าง ๆ ได้แก่ แคลเซียม เหล็ก และไอโอดีน เป็นต้น
วิธีอุ่นนมแม่ที่แช่ตู้เย็น
- นำถุงน้ำนมแม่ที่แช่เย็นไว้ออกมาจากตู้เย็น พักไว้ด้านนอก
- นำน้ำร้อนที่อุ่นจากไมโครเวฟ หรือจะต้มจากกาน้ำร้อนก็ได้ค่ะ มาเทใส่ถ้วยหรือชาม
- นำถุงน้ำนมแม่มาวางไว้ในชามที่เตรียมน้ำอุ่นไว้แล้ว
- ปล่อยน้ำนมแม่ไว้ในชามจนกว่าจะละลายหมด อย่างน้อย 2 นาที
- แล้วค่อย ๆ ใช้มือดันน้ำนมแม่ออกจากถุงใส่ขวดนม
- จากนั้นหมุนขวดนมในนมค่อยผสมกัน ห้ามเขย่าเด็ดขาด
ไขมันในน้ำนมจะมีอยู่หลายชนิดด้วยกัน ได้แก่ ฟอสโฟไลปิดส์ ไตรกลีเซอไรด์ โคเลสเตอรอล โมโนกลีเซอไรด์ ไดกลีเซอไรด์ กรดไขมันสายยาวชนิดไม่อิ่มตัว (Long chain polyunsaturated fatty acids, LCPUFA) ได้แก่ DHA (docosahexaenoic acid) และ AA (Arachidonic acid) ซึ่งในน้ำนมส่วนหลังจะมีปริมาณไขมันมากกว่าน้ำนมส่วนหน้ามากถึง 3-5 เท่า
น้ำตาลแลคโตส
นอกจากน้ำตาลแลคโตสแล้ว ในน้ำนมแม่ยังมีโอลิโกแซคคาไรด์หรือคาร์โบไฮเดรตสายสั้น ๆ ที่สช่วยลดการอักเสบและช่วยกระตุ้นระบบภูมคุ้มกันในทารกได้
วิตามิน และแร่ธาตุต่าง ๆ
ในส่วนของวิตามิน ได้แก่ วิตามินเอ, วิตามินบี 1, วิตามินบี 2, วิตามินบี 6, วิตามินบี 12, วิตามินซี, วิตามินดี, วิตามินอี และวิตามินเค แร่ธาตุต่าง ๆ ได้แก่ แคลเซียม เหล็ก และไอโอดีน เป็นต้น
วิธีอุ่นนมแม่ที่แช่ตู้เย็น
- นำถุงน้ำนมแม่ที่แช่เย็นไว้ออกมาจากตู้เย็น พักไว้ด้านนอก
- นำน้ำร้อนที่อุ่นจากไมโครเวฟ หรือจะต้มจากกาน้ำร้อนก็ได้ค่ะ มาเทใส่ถ้วยหรือชาม
- นำถุงน้ำนมแม่มาวางไว้ในชามที่เตรียมน้ำอุ่นไว้แล้ว
- ปล่อยน้ำนมแม่ไว้ในชามจนกว่าจะละลายหมด อย่างน้อย 2 นาที
- แล้วค่อย ๆ ใช้มือดันน้ำนมแม่ออกจากถุงใส่ขวดนม
- จากนั้นหมุนขวดนมในนมค่อยผสมกัน ห้ามเขย่าเด็ดขาด
ในส่วนของวิตามิน ได้แก่ วิตามินเอ, วิตามินบี 1, วิตามินบี 2, วิตามินบี 6, วิตามินบี 12, วิตามินซี, วิตามินดี, วิตามินอี และวิตามินเค แร่ธาตุต่าง ๆ ได้แก่ แคลเซียม เหล็ก และไอโอดีน เป็นต้น
วิธีอุ่นนมแม่ที่แช่ตู้เย็น
- นำถุงน้ำนมแม่ที่แช่เย็นไว้ออกมาจากตู้เย็น พักไว้ด้านนอก
- นำน้ำร้อนที่อุ่นจากไมโครเวฟ หรือจะต้มจากกาน้ำร้อนก็ได้ค่ะ มาเทใส่ถ้วยหรือชาม
- นำถุงน้ำนมแม่มาวางไว้ในชามที่เตรียมน้ำอุ่นไว้แล้ว
- ปล่อยน้ำนมแม่ไว้ในชามจนกว่าจะละลายหมด อย่างน้อย 2 นาที
- แล้วค่อย ๆ ใช้มือดันน้ำนมแม่ออกจากถุงใส่ขวดนม
- จากนั้นหมุนขวดนมในนมค่อยผสมกัน ห้ามเขย่าเด็ดขาด
**อย่าลืมทดสอบความอุ่นของน้ำนมก่อนให้ลูกน้อยกิน ด้วยการหยดที่หลังมือคุณแม่ก่อนทุกครั้งนะคะ
วิธีอุ่นนมแม่ที่แช่แข็ง
- นำน้ำนมแม่ที่แช่แข็งไว้ ย้ายลงแม่แช่ที่ช่องเย็นด้านล่าง
- จากนั้นให้ทำตามขั้นตอนเดียวกันกับวิธีอุ่นนมแม่ที่แช่แข็งด้านบน
- แต่ถ้าหากคุณแม่ไม่ต้องการนำนมออกมาแล้วอุ่นนมให้ลูกกินเลย ให้นำถุงนมมแช่ในน้ำร้อนก่อน แล้วทิ้งไว้ประมาณ 10 – 15 นาที หรือรอจนกว่าน้ำนมจะละลายหมด
- เทใส่ขวด แล้วค่อย ๆ หมุนให้น้ำนมเข้ากัน ห้ามเขย่านะคะ
นำถุงน้ำนมแม่มาอุ่นในไมโครเวฟเลยได้ไหม?
การนำถุงน้ำนมแม่มาละลายหรือมาอุ่นในไมโครเวฟโดยตรงแบบนี้ไม่แนะนำค่ะ เพราะความร้อนจากไมโครเวฟจะให้ความร้อนที่ไม่ได้ทั่วถึงกันทุกจุด แต่จะร้อนเพียงแค่บางจุดเท่านั้น ที่สำคัญ คือ การอุ่นตรงด้วยไมโครเวฟจะทำให้สารอาหารและแอนติบอดีในน้ำนมนั้นหายไป แต่ถ้าใช้ไมโครเวฟในการต้มน้ำ เพื่อนำมาใช่ชามอุ่นถุงน้ำนม แบบนี้ได้ค่ะ
ใช้เครื่องอุ่นขวดนมได้หรือไม่?
สำหรับเครื่องอุ่นขวดนมนับเป็นอุปกรณ์หนึ่งที่คุณแม่และหลาย ๆ ครอบครัวนิยมใช้กันเพราะสะดวก รวดเร็ว ซึ่งหลาย ๆ ผู้ผลิตได้ระบุว่า ความร้อนที่ได้นั้นจะเป็นการให้ความร้อนที่ทั่วถึงมากกว่าการใช้เครื่องไมโครเวฟ และการอุ่นนมด้วยเครื่องนี้จะใช้เวลาเพียง 2 – 3 นาทีเท่านั้น
ทั้งนี้ จากการวิจัยชิ้นหนึ่งพบว่า การอุ่นนมแม่ด้วยอุณหภูมิที่สูงกว่า 80 องศาฟาเรนไฮ หรือ 26.7 องศาเซลเซียส จะส่งผลให้สารอาหารในน้ำนมแม่นั้นสูญเสียไป ดังนั้น ก่อนการตัดสินใจซื้อ คุณพ่อคุณแม่ควรสอบถามเรื่องอุณหภูมิในการอุ่นนมก่อน ควรเลือกที่อุณหภูมิที่ไม่สูงมากนัก
หลังจากที่น้ำนมแม่เอาออกมาจากตู้เย็นแล้ว หากลูกน้อยกินไม่หมดภายใน 2 ชม. แนะนำว่าควรทิ้งนมนั้นทันทีนะคะ เพราะเชื้อโรคและแบคทีเรียที่เข้าไปในน้ำนมแม่อาจทำอาจทำให้ทารกท้องเสียได้ค่ะ