ลูกคือแก้วตาดวงใจของคุณพ่อคุณแม่ การที่ได้เห็นลูกยิ้มมีความสุข คุณพ่อคุณแม่ยิ้มกว้างกว่า การได้เห็นลูกไม่สบาย คุณพ่อคุณแม่อยากไม่สบายแทน เรื่องสุขภาพลูกเป็นสิ่งสำคัญลำดับต้น ๆ ที่คุณพ่อคุณแม่ควรใส่ใจและสังเกต “ปัสสาวะของลูกน้อย” ก็เช่นกัน สามารถบอกโรคของลูกน้อยกับเราได้ วันนี้เราจะมาพูดคุยเรื่องนี้กันค่ะ ว่าสีปัสสาวะของลูกน้อย บอกอะไรคุณพ่อคุณแม่ได้บ้าง
สารบัญ
สีปัสสาวะที่ปกติ
หากลูกน้อยมีปัสสาวะที่ปกติ ควรมีลักษณะดังนี้
- สีของฉี่ควรสีเหลืองใส ไม่ขุ่น ไม่มีตะกอน
- ปัสสาวะพุ่งได้แรง เป็นสายต่อเนื่อง ไม่ต้องมีการเบ่ง ไม่กระตุก และไม่ขาดตอน
- เมื่อลูกฉี่เสร็จ ไม่ควรมีปัสสาวะหยดตามมา แต่ทั้งนี้ หากลูกมีอายุน้อยกว่า 1 ขวบ อาจมีบ้างที่ปัสสาวะขาดตอนแต่ก็เป็นบางครั้ง เนื่องจากระบบในร่างกายยังพัฒนาได้ไม่สมบูรณ์
- สำหรับเด็กเล็กในวัยแรกเกิด-3 เดือน จะมีการปัสสาวะทุก ๆ ชั่วโมง จนเมื่อเข้าสู่วัยหัดเดินเขาก็จะไม่ค่อยปัสสาวะบ่อยเหมือนช่วงแรก ประมาณที่ 7-8 ครั้งต่อวัน และเมื่อลูกอายุได้ 4 ขวบ ก็จะปัสสาวะวันละ 4-6 ครั้ง พอ ๆ กับผู้ใหญ่
สีปัสสาวะที่ผิดปกติ
ฉี่มีสีเข้ม
ปัสสาวะที่มีสีเหลืองเข้ม หรืออ่อนนั้น ขึ้นอยู่กับปริมาณที่ลูกดื่มน้ำเข้าไป หากดื่มนมและน้ำมาก ปัสสาวะก็จะมีสีเหลืองใส กลับกันถ้าดื่มน้อยปัสสาวะก็จะมีสีเข้ม
ซึ่งถ้ามีสีเข้มมาก ร่วมกับอาการท้องเสีย หรืออาเจียน แสดงว่าร่างกายของลูกอยู่ในภาวะขาดน้ำ หรืออยู่ในภาวะติดเชื้อ ควรรีบพาไปพบแพทย์ค่ะ
ฉี่มีสีขุ่น และมีกลิ่นฉุนมาก
แสดงว่าลูกน้อยอาจมีการติดเชื้อที่ระบบทางเดินปัสสาวะ ควรรีบพบแพทย์เช่นกัน เพื่อเข้ารับการวินิจฉัยและการรักษาอย่างละเอียด
ฉี่มีเลือดปน
ปัสสาวะที่มีเลือดปน จะมีสีส้ม นี่เป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าลูกน้อยมีการติดเชื้อที่กระเพาะปัสสาวะ หรืออาจเป็นโรคไตอักเสบ โรคไตชนิดอื่น หรืออาจเป็นนิ่ว ถ้าปัสสาวะแล้วมีเลือดปนแสดงว่ามีอาการรุนแรง ซึ่งต้องรีบพาลูกไปพบแพทย์ทันที
ข้อสังเกตอื่น ๆ นอกจากสีของปัสสาวะแล้ว หากลูกมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ขณะที่ลูกปัสสาวะแล้วร้องไห้งอแง มีไข้สูง แสดงว่าอาจมีการติดเชื้อที่กระเพาะปัสสาวะ
หลักในการฝึกให้ลูกปัสสาวะได้อย่างถูกวิธี
- ฝึกให้ลูกรู้จักการปวดปัสสาวะ โดยให้คุณแม่สังเกตว่าลูกมีอาการปวดปัสสาวะ ให้ถามลูกว่า “ปวดฉี่ไหม” แล้วพาลูกไปที่กระโถนหรือห้องน้ำ
- ฝึกให้ลูกนั่งกระโถน เลือกกระโถนที่พอดีกับก้นลูก นั่งได้มั่นคง ชวนลูกนั่งกระโถนทุก ๆ 2-3 ชั่วโมง ครั้งละประมาณ 3-5 นาที โดยไม่ต้องคาดหวังว่าลูกจะขับถ่ายหรือไม่
- เมื่อลูกขับถ่ายที่กระโถนได้แล้ว ให้เลื่อนขั้นมานั่งที่โถส้วมแทน พร้อมกับหากิจกรรมทำเพลิน ๆ เช่น การอ่านนิทาน
- เมื่อลูกทำได้ อย่าลืมชื่นชมลูกตามสมควรนะคะ เมื่อลูกมีกำลังใจคราวหน้าเขาจะเต็มใจนั่งโถส้วม แล้วการฝึกลูกก็จะเป็นเรื่องที่ง่ายขึ้น
สาเหตุ ลูกติดเชื้อ
การที่ลูกน้อยติดเชื้อที่กระเพาะปัสสาวะนั้น เกิดได้จากหลายสาเหตุค่ะ
เกิดจากความผิดปกติของร่างกาย
เช่น ลูกอาจมีไต กรวยไต หรือท่อไตผิดปกติ
ชอบกลั้นปัสสาวะ
บางครั้งไปนอกสถานที่แล้วไม่คุ้นเคยกับห้องน้ำนอกสถานที่ จึงทำให้ต้องกลั้นปัสสาวะ หรืออาจไม่กล้าไปห้องน้ำคนเดียว การกลั้นนี้ทำให้เกิดการติดเชื้อได้
ใส่ผ้าอ้อมสำเร็จรูปทั้งวันทั้งคืน
การใส่ผ้าอ้อมทั้งวันทั้งคืน โดยที่มีการเปลี่ยนให้ลูกน้อยมาก สามารถส่งผลให้ลูกติดเชื้อจากความอับชื้นได้
ทำความสะอาดที่ผิดวิธี
โดยเฉพาะในเด็กผู้หญิง การเช็ดที่ผิดคือ เช็ดจากหลังไปหน้า ทำให้เกิดการติดเชื้อจากอุจจาระได้
เช็ดทำความสะอาดอย่างไรให้ถูกวิธี
การทำความสะอาดให้ถูกวิธีในเด็กผู้หญิงคือ การเช็ดจากอวัยวะเพศไปที่ก้น จากนั้นใช้ผ้าแห้งที่สะอาดเช็ดซ้ำอีกครั้ง เพื่อไม่ให้เกิดความอับชื้น หรือควรรอให้แห้งก่อนใส่กางเกงหรือผ้าอ้อม ที่สำคัญ หากลูกน้อยยังต้องใส่ผ้าอ้อมสำเร็จรูปอยู่ ควรหมั่นเปลี่ยนให้ลูกบ่อย ๆ ไม่ควรให้เกิดความอับชื้น ซึ่งก็จะสามารถป้องกันการติดเชื้อได้อีกทางหนึ่ง
ฉี่ของลูกสามารถบอกโรคต่าง ๆ ได้ เพียงแต่คุณพ่อคุณแม่ควรหมั่นสังเกตลูกน้อย ซึ่งหากเรารู้เร็วก็สามารถแก้ไขและรักษาได้เร็วนะคะ