9 เดือนที่คุณแม่ตั้งครรภ์นับเป็นเวลาที่นานสำหรับคนเป็นพ่อเป็นแม่นะคะ ที่อยากเห็นหน้าเจ้าตัวเล็กออกมาส่งเสียงให้เราได้ชื่นใจ เฝ้าดูวันที่ลูกน้อยเติบโตมีพัฒนาการที่ดีสมวัย ทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจ แต่…การที่ลูกน้อยจะมีพัฒนาการที่ดีได้ คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถช่วยกระตุ้นพัฒนาการของลูกน้อยได้นะคะ วันนี้เรามีรายละเอียดเกี่ยวกับพัฒนาการเด็กตั้งแต่แรกเกิด – 1 ขวบ พร้อมวิธีส่งเสริมพัฒนาการเด็กตามวัยนั้น ๆ มาฝากค่ะ ไปติดตามกันค่ะ
สารบัญ
พัฒนาการเด็กทารก – 1 เดือน
- เห็นหน้าแม่ได้ในระยะ 1 – 2 ฟุต
- สบตาแม่ได้
- ตอบสนองเสียงพูดคุยได้ในลำคอ
- พลิกคอซ้าย-ขวาได้
วิธีส่งเสริมพัฒนาการเด็ก
หมั่นอุ้มลูก มองตาลูก ชวนลูกคุยด้วยสีหน้ายิ้มแย้ม หน้าตาสดใส สัมผัสตัวลูกบ่อย ๆ หรือให้ลูกนอนหงายแล้วจับแขนขายกขึ้น ลง ซ้าย และขวาเพื่อออกกำลังกาย ส่วนถุงมืออาจไม่จำเป็นต้องให้ลูกสวมตลอดเวลานะคะ
เพราะการให้ลูกสวมถุงมือตลอดเวลา จะทำให้พัฒนาการด้านกล้ามเนื้อมัดเล็ก (กล้ามเนื้อมือ) ช้าลงค่ะ
พัฒนาการเด็ก 1 – 2 เดือน
- แสดงสีหน้าได้แล้ว โดยเฉพาะเรื่องของการ “ยิ้ม” ถ้าแม่ยิ้มให้ก็สามารถยิ้มตอบได้แล้ว ยิ้มทักทายคนอื่นก็ได้แล้วเช่นกัน
- เมื่อแม่เข้ามาอุ้ม เค้าจะแสดงอาการดีใจได้
- รับรู้และหันหาตามทิศทางของเสียงได้ ทำเสียงอืออาเหมือนคุยด้วยได้
- มองตามสิ่งที่เคลื่อนไหว
- เริ่มหัดชันคอในท่าคว่ำได้
วิธีส่งเสริมพัฒนาการ
ให้คุณแม่ชวนลูกคุยบ่อย ๆ สบตา ยิ้มแย้ม ในขณะที่ลูกตื่นให้จับลูกนอนคว่ำ พร้อมกับหาของเล่นที่ลูกชอบหรือมีเสียงเขย่า เพื่อให้ลูกเงยหน้ามองและเป็นการหัดชันคอขึ้นนั่นเอง
ไม่ควรให้ลูกนอนหลับในท่าคว่ำตัวนะค เพราะอาจเกิด SIDS (Suddenly Infant Death Syndrome) ได้ค่ะ
พัฒนาการเด็ก 3 – 4 เดือน
- เริ่มส่งเสียงพูดคุย ยิ้มทักทายคนคุ้นเคยได้
- เริ่มออกเสียงคุยโต้ตอบได้ หันหาเสียงได้อย่างแม่นยำมากขึ้น
- สามารถมองตามวัตถุจากด้านหนึ่งไปยังอีกด้านหนึ่งได้จนสุดทาง
- เริ่มใช้มือหยิบจับสิ่งของได้ เอื้อมมือคว้าได้
- แสดงความรู้สึกได้เช่น ดีใจเมื่อได้ของเล่น ร้องไห้เมื่อถูกแย่งของเล่นไป
- เริ่มรู้สึกจั๊กจี้เป็น
วิธีส่งเสริมพัฒนาการ
เรียกชื่อลูกบ่อย ๆ พูดคุยโต้ตอบกับลูก และหยุดฟังลูกเมื่อลูกพูดหรือส่งเสียง คุณแม่อาจเล่นจั๊กจี้กับลูกตามตัว เล่นของเล่นที่มีเสียงกับลูก หรืออาจหาโมบายสีสันสดใสมาแขวนไว้ให้ลูกมองก็ได้ค่ะ
การแขวนโมบายสีสันสดใส ถ้ามีเสียงเพลงคลอไปด้วยจะยิ่งดีมากค่ะ เพราะจะเป็นการกระตุ้นพัฒนาการลูกด้านสายตา การมองเห็น และการฟังเสียงค่ะ
พัฒนาการเด็ก 5 – 6 เดือน
- ลูกน้อยเริ่มเห็นสิ่งต่าง ๆ รอบตัวชัดขึ้น
- เริ่มนั่งทรงตัว และเคลื่อนไหวหมุนตัวไปรอบ ๆ ได้
- จำหน้าคุณพ่อคุณแม่ได้
- หันตามเสียงที่เรียกชื่อได้ สนใจเสียงสูง ๆ ต่ำ ๆ
- พลิกคว่ำ พลิกหงายได้ คืบได้ (คลานโดยใช้ท้องติดพื้น ใช้เท้ายันพื้นกระดึ๊บไป)
- เริ่มหยิบจับขอเล่นและสิ่งต่าง ๆ ได้คล่องมากขึ้น
วิธีส่งเสริมพัฒนาการ
พาลูกน้อยไปเดินเล่น พูดคุยกับลูกบ่อย ๆ ชี้ชวนให้ดูสิ่งนั้นสิ่งนี้รอบตัว
ช่วงนี้ต้องระวังมากเป็นพิเศษนะคะ เพราะลูกหยิบจับอะไรได้คล่องขึ้น ของเล่นที่ให้ลูกเล่นต้องมั่นใจว่าจะไม่มีชิ้นส่วนเล็กที่สามารถเอาเข้าจมูก หู หรือปากได้
พัฒนาการเด็ก 7 – 8 เดือน
- ลูกหยิบจับของเล่น หรือสิ่งของต่าง ๆ ได้คล่องขึ้น
- เริ่มเข้าใจคำศัพท์มากขึ้น
- เริ่มกลัวคนแปลกหน้า
- รู้สึกผูกพันกับคนเลี้ยง
- แสดงท่าทางอยากให้อุ้มได้ โดยการชูแขนทั้งสองข้าง
- เริ่มถือของมือละชิ้น
- นั่งทรงตัวหลังตรงได้
- สนใจเสียงสูง ๆ ต่ำ ๆ
วิธีส่งเสริมพัฒนาการ
อุ้มลูกทุกครั้งที่เค้ารองขอ และอุ้มลูกให้กระชับเมื่อลูกต้องเจอกับคนแปลกหน้า เพื่อให้ลูกรู้สึกอุ่นใจและปลอดภัย หาหนังสทอนิทานมาอ่านให้ลูกฟัง พร้อมกับพากย์เสียงสูง ๆ ต่ำ ๆ ลูกจะให้ความสนใจมาก ปล่อยให้ลูกได้นั่งเล่นเองในบริเวณของเค้า โดยมีคุณแม่อยู่ใกล้ ๆ
พัฒนาการเด็ก 9 – 10 เดือน
- ลูกจะชอบเล่นอะไรที่เปิด ๆ ปิด ๆ ได้ เช่น กล่อง ฝากล่อง บานประตู หรือหนังสือนิทาน
- ชอบเล่นจ๊ะเอ๋ หาของที่ซ่อนอยู่
- หยิบอาหารกินเองได้ด้วยมือ
- ออกเสียงได้หลายพยางค์ เช่น หม่ำ จ๋าจ๊ะ
- ใช้นิ้วชี้และหัวแม่มือหยิบของชิ้นเล็กได้
- คลาน เกาะตัว และเหนี่ยวตัวลุกยืนได้
วิธีส่งเสริมพัฒนาการ
ชวนลูกเล่นจ๊ะเอ๋ อ่านนิทาน ร้องเพลง ฝึกให้ลูกได้หยิบอาหารชิ้นเล็ก ๆ กินเอง อาทิ เม็ดข้าวสวย แครอทต้ม ฟักทองต้ม ขนมปัง แตงโม มะม่วงสุก ฯลฯ
พัฒนาการเด็ก 11 – 12 เดือน
- เลียนแบบพฤติกรรมคนรอบข้างได้ เช่น ไหว้ โบกมือลา โยกตัวตามจังหวะ และหอมแก้ม เป็นต้น
- เริ่มตั้งไข่ หรือยืนเองได้ชั่วขณะ
- หยิบสิ่งของเข้าออกจากกล่องได้
- ดื่มน้ำจากแก้วหรือกระบอกได้ แต่ต้องช่วยเหลืออยู่
- แยกแยะน้ำเสียงได้ว่า ห้าม หรือให้หยุดทำ
วิธีส่งเสริมพัฒนาการ
คุณพ่อคุณแม่ต้องเป็นต้นแบบที่ดีให้ลูก ไม่ว่าจะเป็นการไหว้ การโบกมือ หรือแม้แต่ในเรื่องของการกินอาหาร พร้อมกับชมเชยเมื่อลูกทำได้ อาจจะด้วยการปรบมือ เพื่อให้ลูกรู้ว่าเป็นคำชม วัยนี้ลูกจะหัดเดิน เพราะฉะนั้นควรดูแลเรื่องพื้นที่ในการเดินของให้ปลอดภัยนะคะ
ลูกจะมีพัฒนาการที่ตามวัยหรือไม่นั้น ส่วนสำคัญที่นอกเหนือจากโภชนาการก็คือ การส่งเสริมพัฒนาการของลูกตามวัยค่ะ การส่งเสริมลูกก็ไม่ใช่เรื่องยากค่ะ หากคุณพ่อคุณแม่เข้าใจพื้นฐานพัฒนาการของลูก ลูกก็จะเป็นเด็กที่สมบูรณ์แข็งแรงทั้งทางร่างกายและจิตใจ อยากรู้เรื่องของพัฒนาการลูกน้อยอย่างละเอียด สามารถอ่านได้จากบทความนี้เลยค่ะ
