สอนลูกอย่างไรให้แก้ปัญหาด้วยตัวเอง

ต้องยอมรับว่าปัจจุบันสังคมมีการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว มีการแข่งขันที่สูงมาก คนที่มีทักษะในด้านใช้ชีวิต และทักษะในการแก้ปัญหา จึงเป็นทักษะที่สำคัญในลำดับต้น ๆ ที่ควรมี แล้วคุณพ่อคุณแม่อย่างเราจะปลูกฝังหรือจะฝึกลูกได้อย่างไร ไปติดตามกันเลยค่ะ

สอนลูกให้แก้ปัญหาด้วยตนเอง

พ่อแม่สำรวจตัวเองก่อน

ก่อนจะไปเรื่องของการฝึกลูก คุณพ่อคุณแม่ควรสำรวจตัวเองก่อน ลองดูว่าที่ผ่านมา คุณพ่อคุณแม่มักจะเป็นผู้ที่คอยแก้ปัญหาให้ลูกบ่อยแค่ไหน เพราะความคิดที่ว่าลูกยังเล็กไป กลัวลูกลำบาก กลัวลูกเจ็บ จึงทำให้หมดทุกอย่าง ถ้าเป็นแบบนี้ให้เริ่มคิดใหม่ ทำใหม่ ที่ผ่านมาก็ให้ผ่านไป แต่อนาคตก็อย่าเผลอเข้าไปแก้ไขปัญหาให้ลูกอีกนะคะ ยกเว้นว่าถ้าลูกพยายามแล้ว แล้วเขามาปรึกษา ค่อยว่ากัน

ให้ลูกตั้งคำถามกับสิ่งที่เกิดขึ้น

คุณพ่อคุณแม่ลองตั้งคำถามปลายเปิดกับลูก ชักชวนให้ลูกคิด และแสดงความคิดเห็นออกมา หากตรงไหนที่คิดไม่ออก ก็ให้คุณพ่อคุณแม่คอยพูดชักนำให้ลูกคิดตาม อย่าเพิ่งเฉลยตั้งแต่แรกนะคะ พร้อมทั้งชักชวนให้ลูกลองเสนอวิธีการแก้ปัญหาดูว่าถ้าเป็นหนู หนูจะทำอย่างไรกับสิ่งที่เกิดขึ้น

ให้ลูกรู้ว่าทุกปัญหาสามารถแก้ได้

เด็กส่วนใหญ่ที่ร้องไห้เวลาเกิดปัญหา นั่นเป็นเพราะเขาไม่รู้ว่าจะหาออกอย่างไร ออกทางไหน ซึ่งถ้าคุณพ่อคุณแม่สอนลูกว่า “ทุกปัญหามีทางออกเสมอ” ก็จะทำให้ลูกคลายกังวลมากขึ้น และเขาจะพยายามคิดหาทางออกให้ได้ ซึ่งเป็นการสอนลูกให้มองโลกในแง่ดีได้อีกด้วยค่ะ

มอบหมายหน้าที่ในบ้านให้ลูก

เริ่มจากหน้าที่ง่าย ๆ ก่อน เช่น การเก็บของเล่นที่ตัวเองเล่น แล้วค่อยขยับมาเป็นงานบ้านง่าย ๆ เช่น การพับผ้า (อาจเป็นเสื้อผ้าชิ้นเล็ก ๆ ของลูกเองก่อน) เป็นต้น เพราะการที่ได้รับผิดชอบงาน ระหว่างนั้นเขาก็อาจเจอกับปัญหาได้ ซึ่งลูกจะได้เรียนรู้และหาวิธีการแก้ไขปัญหาได้เอง

ให้ลูกได้ทำตามความชอบ

ไม่วาจะเป็นด้านใดก็ตาม หากคุณพ่อคุณแม่เปิดโอกาสให้ลูกได้ทำในสิ่งที่ลูกชอบ ลูกจะประสบความสำเร็จ เมื่อนั้นเขาจะมีความมั่นใจในการพึ่งพาตนเองได้มากขึ้น เขาจะรู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่า มีความสามารถ และเกิดความภาคภูมิใจในตัวเอง

สอนให้ลูกรู้จักการควบคุมอารมณ์ตัวเอง

การที่ลูกจะควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ดีนั้น สิ่งแรก ต้องสอนให้ลูกรู้จักกับอารมณ์ของตัวเองก่อนค่ะ เมื่อเขารู้ว่าอารมณ์แบบนี้คือ ความโกรธ เขาก็จะมีสติมากขึ้น ซึ่งคุณพ่อคุณแม่ควรอธิบายให้ลูกฟังว่า “อารมณ์ไม่สามารถใช้แก้ปัญหาได้” และให้คุณพ่อคุณแม่อธิบายว่าหากเราโมโห เหตการณ์ที่เกิดขึ้นจะมีโอกาสบานปลายไปอย่างไร

ใช้นิทานหรือใช้เหตุการณ์รอบตัวช่วยสอน

คุณพ่อคุณแม่สามารถสอดแทรกเรื่องของการแก้ปัญหาที่ดีกับลูกผ่านนิทาน หรือเรื่องราวต่าง ๆ รอบตัวได้ค่ะ อาจจะยกตัวอย่างจากข่าวในโทรทัศน์ก็ได้ค่ะ เพื่อให้ลูกได้เห็นสังคมจริง ๆ กับเรื่องจริงที่เกิดขึ้น ให้ลูกได้มีความเข้าใจถึงความสำคัญของการแก้ปัญหาด้วยตัวเองได้มากขึ้น

ฝึกให้คิดวิเคราะห์เรื่องราวรอบตัว

คุณพ่อคุณแม่อาจหยิบยกเรื่องราวต่าง ๆ ที่พบเห็นมาในชีวิตประจำวัน มาตั้งคำถามปลายเปิดกับลูก และให้มีการวิเคราะห์ไปพร้อมกับลูกก็ได้ค่ะ เมื่อฝึกอย่างนี้บ่อย ๆ ลูกก็จะเข้าใจและจะมีการคิดวิเคราะห์ในสิ่งที่ถูกต้องมากขึ้น

สอนให้ลูกมีความมุ่งมั่น

เด็กทุกคนทีความฝัน แต่หน้าที่สำคัญของคุณพ่อคุณแม่คือ การให้การสนับสนุนลูก หากสิ่งนั้นเป็นสิ่งที่ดีและถูกต้อง ควรสอนให้ลูกมีความมุ่งมั่นอย่างสร้างสรรค์ ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค (ให้ย้อนกลับไปสอนคู่กันกับหัวข้อ ทุกปัญหาสามารถแก้ไขได้) แล้วลูกจะประสบความสำเร็จ

การที่จะปลูกฝังให้ลูกแก้ปัญหาด้วยตัวเอง พื้นฐานเลยคือ คุณพ่อคุณแม่ต้องเข้าใจปัญหาที่เกิดขึ้นก่อน แล้วคิดวิเคราะห์ ถึงสาเหตุที่แท้จริงของปัญหาซึ่งต้องอาศัยพื้นฐานคุณธรรมในจิตใจ เพราะหากคุณพ่อคุณแม่เห็นผิดเป็นชอบแล้ว การแก้ปัญหาก็จะผิดไปด้วยเช่นกัน จากนั้นให้คุณพ่อคุณแม่เป็นต้นแบบที่ดีให้กับลูก สุดท้ายแล้วลูกก็จะเติบโตได้อย่างเข้มแข็งค่ะ