ถ้าพูดถึงเรื่องความเจ็บป่วยของลูกแล้ว มีหลายอย่างนะคะที่ถ้าหากคุณแม่สังเกตแล้วก็จะรู้ได้ว่าลูกมีสุขภาพแข็งแรงดีหรือเปล่า หรือถ้าจะไม่สบาย จะอยู่ในขั้นไหนแล้ว ซึ่งสามารถดูได้จากน้ำมูก “สีน้ำมูกลูกบอกอะไรได้บ้าง” หรือแม้แต่ลูกถ่ายเหลวสีเหลือง และยังมีลักษณะของอุจจาระอีกที่สามารถบอกคุณแม่ได้ค่ะ
สารบัญ
- ทำไมต้องเช็คอุจจาระทารก?
- 12 ลักษณะของอุจจาระทารก บอกอะไรแม่บ้าง
- อุจจาระของทารกแรกเกิด
- อุจจาระของทารกที่กินนมแม่
- อุจจาระของทารกที่กินนมผง
- พบเศษอาหารที่ไม่ย่อยในอุจจาระ
- อุจจาระที่มีสีเขียว
- อุจจาระทารกที่มีสีส้ม สีเหลือง และสีน้ำตาล
- อุจจาระทารกที่มีเลือดสีดำปนอยู่
- อุจจาระลูกมีลักษณะเหลว
- อุจจาระแข็ง และเป็นก้อนเล็ก ๆ
- อุจจาระทารกมีมูกเลือดปน
- อุจจาระทารกมีมูกเหลว
- อุจจาระทารกมีสีขาวซีด
- 2-3 วัน ลูกถ่ายที ผิดปกติไหม?
- จำนวนการถ่ายอุจจาระของลูก
ทำไมต้องเช็คอุจจาระทารก?
ลำพังว่าอุจจาระทารกที่ดื่มนมแม่คงไม่มีปัญหาอะไร แต่เมื่อมาถึงวันที่ลูกน้อยไม่ได้ดื่มแต่นมแม่อย่างเดียว อย่างนมผสม หรืออาหารเสริม การขับถ่ายของลูกน้อยและอุจจาระของลูกน้อยจะเปลี่ยนไป ซึ่งอุจจาระนี่เองจะเป็นสิ่งที่บ่งบอกได้ว่าสุขภาพของลูกในช่วงนั้น ๆ เป็นอย่างไร หากคุณพ่อคุณแม่พบว่าอุจจาระของทารกผิดปกติ หรือต่างไปจากเดิม ก็จะได้หาทางป้องกันหรือแก้ไขได้ทันท่วงที
12 ลักษณะของอุจจาระทารก บอกอะไรแม่บ้าง
อุจจาระของทารกแรกเกิด
ในช่วงแรกหลังคลอดนี้ อุจจาระของทารกแรกเกิดจะมี “สีเขียวคล้ำปนดำ” มีลักษณะที่ข้น เหนียวหนืดคล้ายน้ำมันเครื่อง หรือที่เรียกกันว่า “ขี้เทา” นั่นเอง อุจจาระลักษณะนี้จะเกิดขึ้นในช่วง 2 – 4 สัปดาห์หลังคลอด หลังจากนี้สีของอุจจาระก็จะเปลี่ยนไป จากที่สีเขียวคล้ำก็จะจางลง และไม่เหนียวหนืดเหมือนในช่วงแรกอีกแล้ว
อุจจาระของทารกที่กินนมแม่
ทารกที่กินนมแม่สีของอุจจาระที่เรียกว่าปกติ คือ สีเหลืองมัสตาร์ด สีเขียว หรือสีน้ำตาล ลักษณะจะเป็นเนื้อนิ่ม ๆ เหลว ๆ ดูเผิน ๆ จะคล้ายอาการท้องร่วง ซึ่งในบางครั้งคุณแม่อาจสงสัยว่า “ลูกถ่ายบ่อย ถ่ายเหลว ทั้งที่กินนมแม่ แบบนี้ท้องเสียหรือเปล่า” ให้สังเกตง่าย ๆ ค่ะว่า ถ้าลูกไม่มีไข้ ไม่ซึม ไม่มีอาการท้องอืด ยังร่าเริง กินได้ เล่นได้ตามปกติ แบบนี้ไม่ต้องกังวลค่ะ อ้อ…แล้วกลิ่นก็จะมีกลิ่นหอมต่างจากทารกที่กินนมผงอีกด้วยค่ะ
อุจจาระของทารกที่กินนมผง
สีอุจจาระของทารกที่กินนมผงจะมีสีเหลือง หรือสีน้ำตาล แต่จะมีความหนืดคล้าย ๆ เนยถั่วมากกว่าทารกที่กินนมแม่ ซึ่งทารกที่กินนมผงจะขับถ่ายน้อยกว่าทารกที่กินนมแม่ และอุจจาระจะมีขนาดใหญ่กว่า มีกลิ่นแรงกว่าอุจจาระของทารกที่กินนมแม่
พบเศษอาหารที่ไม่ย่อยในอุจจาระ
ด้วยความที่ระบบการย่อยในกระเพาะอาหารของทารกยังพัฒนาได้ไม่เต็มที่ อาหารบางชนิดจึงไหลผ่านลำไส้เล็กไปอย่างรวดเร็ว จึงมีบ้างที่คุณแม่จะพบเศษอาหารชิ้นเล็ก ๆ ปนอยู่ในอุจจาระของลูกน้อย จนบางครั้งอาจทำให้สสีของอุจจาระลูกนั้นดูน่าตกใจทีเดียว
อุจจาระที่มีสีเขียว
นี่เป็นเพราะว่าทารกได้รับสารอาหารเสริมธาตุเหล็กเข้าไป อาทิ ถั่วบด ผักโขม รวมถึงอาหารชนิดอื่น ๆ ที่มีสีเขียวจากมื้ออาหารก่อนหน้า
อุจจาระทารกที่มีสีส้ม สีเหลือง และสีน้ำตาล
เป็นสีปกติของทารกที่กินนมแม่ค่ะ
อุจจาระทารกที่มีเลือดสีดำปนอยู่
ข้อนี้เกิดจากการที่ทารกได้ย่อยเลือดที่ติดอยู่ในน้ำนมแม่จากหัวนมแม่ที่เป็นแผล และมีเลือดออกขณะที่ทารกกำลังดูดนมแม่อยู่ ลักษณะเช่นนี้ดูเหมือนว่าจะไม่อันตรายต่อลูกน้อยและไม่มีอะไรที่ต้องกังวล แต่เพื่อความชัวร์และความสบายใจ ควรไปปรึกษาแพทย์ เพื่อให้มั่นใจว่าเลือดที่คุณแม่พบนั้นไม่ได้มีอาการอะไรที่ร้ายแรงกว่า
อุจจาระลูกมีลักษณะเหลว
ปกติแล้วทารกที่มีอาการท้องเสียมักจะถ่ายอุจจาระเป็นสีเขียว สีเหลือง หรือสีน้ำตาล และถ่ายเป็นน้ำ อาการนี้อาจบ่งบอกได้เบื้องต้นว่าทารกมีการติดเชื้อหรืออาการแพ้เกิดขึ้น ถ้าเป็นเช่นนี้ควรพาไปพบแพทย์ เพื่อทำการรักษาต่อไปค่ะ ไม่เช่นนั้นทารกอาจเสี่ยงต่อภาวะขาดน้ำได้
อุจจาระแข็ง และเป็นก้อนเล็ก ๆ
ลักษณะคล้ายก้อนกรวด แสดงว่าทารกอาจมีอาการท้องผูกได้ หรืออาจเป็นสัญญาณที่บ่งบอกได้ว่าทารกแพ้นมวัว หรือนมถั่วเหลือง หรือแพ้สารอาหารบางอย่างที่อยู่ในนมแม่หรือนมผงสำหรับทารก
อุจจาระทารกมีมูกเลือดปน
ในอุจจาระที่มีมูกเลือดปนจะ สีของอุจจาระจะเปลี่ยนไปโดยจะมีสีแดง ซึ่งอาจมาจากอาหารบางอย่างที่ทารกได้รับเข้าไป สีแดงอาจเป็นสัญญาณว่าทารกอาจแพ้โปรตีนในนม หรือหากคุณแม่พบเลือดสีแดงที่เกิดจากอาการท้องเสีย นั่นก็อาจหมายความว่า ทารกมีอาการติดเชื้อแบคทีเรียบางอย่าง แนะนำควรพาไปพบแพทย์
อุจจาระทารกมีมูกเหลว
หากอุจจาระทารกเป็นก้อนนิ่ม ๆ สีเขียวเป็นริ้ว ๆ เส้น ๆ สีวาว ๆ ปนอยู่ แสดงว่ามันคือมูก เป็นสัญญาณที่บ่งบอกได้ว่ามีการติดเชื้อเกิดขึ้น
อุจจาระทารกมีสีขาวซีด
ลักษณะที่เห็นในอุจจาระคือ สีขาวแตก ๆ นี่เป็นสัญญาณที่บอกได้ว่าทารกยังมีการย่อยที่ไม่ดี นอกจากนี้ สีขาวที่เห็นนี้ยังบ่งบอกได้อีกว่าตับหรือถุงน้ำดีของทารกมีความผิดปกติเกิดขึ้น
2-3 วัน ลูกถ่ายที ผิดปกติไหม?
คุณแม่บางคนยังมีความเข้าใจว่าการที่ลูกถ่ายท้องทุกวัน แปลว่า ท้องจะไม่ผูก ความจริงไม่ได้เป็นอย่างนี้เสมอไปค่ะ เด็กบางคน 2-3 วันถ่ายทีก็มี ซึ่งให้คุณแม่สังเกตลักษณะของอุจจาระลูกค่ะ หากอุจจาระยังดูนิ่มแบบนี้ไม่ถือว่าท้องผูก กลับหากพบว่า 2-3 วันลูกถ่ายที มีท่าทางของการเบ่งร่วมด้วย และอุจจาระมีเลือดปน แบบนี้แสดงว่าลูกท้องผูกค่ะ
จำนวนการถ่ายอุจจาระของลูก
จำนวนในการถ่ายท้องของลูกจะมีความต่างกันไปตามปัจจัย ดังนี้
ทารกที่กินนมแม่อย่างเดียว
สำหรับทารกที่กินนมแม่อย่างเดียว จะมีการถ่ายอุจจาระแบบกะปริบกระปรอย บางคนอาจถ่ายทุกครั้งหลังจากกินนมแม่ โดยทั่วไปเฉลี่ยอยู่ที่ 5-10 ครั้ง ต่อวัน บางรายอาจมากถึง 10-20 ครั้ง ต่อวัน รวมไปถึงทารกบางคนอาจมีการบิดตัวขณะกินนมแม่ หรืออาจผายลม ซึ่งจะมีอุจจาระปนออกมาด้วยเล็กน้อย
ทารกที่กินนมผง
ทารกที่กินนมผง จะถ่ายอุจจาระน้อยกว่าทารกที่กินนมแม่ โดยเฉลี่ยประมาณ 1-3 ครั้ง ต่อวัน โดยถ้าเป็นอุจจาระที่ปกติ ลักษณะจะคล้าย ๆ กับเนื้อของยาสีฟัน
เพราะเรื่องการขับถ่ายของลูกเป็นสิ่งที่หลาย ๆ ครอบครัวให้ความสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าคุณแม่สามารถรู้เท่าทันอาการเจ็บป่วยของลูกได้โดยสังเกตจากอุจจาระของลูก ก็จะเป็นการเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายได้โดยเร็วและทันท่วงทีค่ะ
ข้อมูลอ้างอิง th.theasianparent.com