รวมเช็คลิสต์พัฒนาการของเด็กตั้งแต่อายุ 1 เดือน – 5 ขวบ

หลังจากที่คุณแม่คลอดน้องแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญที่คุณแม่ต้องใส่ใจก็คือ เรื่องของ “พัฒนาการลูก” ค่ะ จริงอยู่เด็กแต่ละคนมีพัฒนาการที่ช้าเร็วต่างกัน แต่หากเราปล่อยปละละเลย อาจทำให้ลูกเป็นเด็กที่มีปัญหาเรื่องของพัฒนาการที่ช้ากว่าปกติได้ การรักษาอาจทำได้ยากขึ้นเพราะฉะนั้นวันนี้โน้ตจึงมีเช็คลิสต์พัฒนาการเด็กสำหรับเด็กที่มีอายุตั้งแต่ 1 เดือน – 5 ขวบจากกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข มาฝากค่ะ

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 1 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	นอนคว่ำได้ ยกศีรษะ และหันศีรษะไปด้านใดด้านหนึ่ง
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	–
ด้านการเข้าใจภาษา	สะดุ้งหรือเคลื่อนไหวร่างกาย เมื่อได้ยินเสียงพูดในระดับปกติ
ด้านการใช้ภาษา	–
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	สามารถจ้องหน้าได้นาน 1 – 2 วินาที

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 2 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	นอนคว่ำได้ ยกศีรษะตั้งขึ้นได้ 45 องศา นาน 3 วินาที
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	มองตามสิ่งของจากด้านหนึ่งไปยังด้านหนึ่งได้
ด้านการเข้าใจภาษา	มองหน้ากับผู้ที่พูดคุยด้วยได้นาน 5 วินาที
ด้านการใช้ภาษา	ทำเสียงในลำคอ เช่น อู หรือ อือ ได้อย่างชัดเจน
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	ยิ้มหรือส่งเสียงตอบได้เมื่อคุณพ่อคุณแม่แตะต้องตัวหรือคุยด้วย

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 3 – 4 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	ยกแขนทั้งสองข้างขึ้นมาเล่น โดยเหยียดแขนออกจากลำตัว
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	มองตามสิ่งของที่เคลื่อนที่ได้ 180 องศา
ด้านการเข้าใจภาษา	หันตามเสียงได้
ด้านการใช้ภาษา	เปล่งเสียงเพื่อแสดงความรู้สึก
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	ยิ้มทักคนที่คุ้นเคย

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 5 – 6 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	ยันตัวเองขึ้นจากท่านอนคว่ำ โดยเหยียดแขนตรงได้ทั้งสองข้าง
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	เอื้อมมือหยิบ และถือสิ่งของได้ในขณะที่นอนหงาย
ด้านการเข้าใจภาษา	สนใจฟังที่คนพูด และมองไปที่ของเล่นที่คุณพ่อคุณแม่ถือได้นาน 1 นาที
ด้านการใช้ภาษา	เลียนแบบเสียงได้
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	–

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 7 – 9 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	เอี้ยวตัวใช้มือเล่นได้อย่างอิสระในท่านั่ง
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	จ้องมองไปที่หนังสือพร้อมผู้ใหญ่ได้นาน 2 -3 วินาที
ด้านการเข้าใจภาษา	หันตามเสียงที่เรียกชื่อได้
ด้านการใช้ภาษา	ออกเสียงสระผสมกับพยัญชนะต่าง ๆ ได้
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	เล่นจ๊ะเอ๋ได้

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 10 – 12 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	หย่อนตัวลงนั่งจากท่ายืนโดยใช้มือเกาะที่ข้าวของเครื่องใช้ในบ้านช่วยพยุง
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	จีบนิ้วมือเพื่อหยิบลูกปัด
ด้านการเข้าใจภาษา	โบกมือหรือปรบมือตามคำสั่ง
ด้านการใช้ภาษา	แสดงความต้องการโดยการทำท่าทางหรือเปล่งเสียง
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	เล่นสิ่งของตามประโยชน์ของสิ่งของได้

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 13 – 18 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	เดินลากจูงของเล่นหรือสิ่งของได้
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	ขีดเขียนเป็นเส้นบนกระดาษได้
ด้านการเข้าใจภาษา	ทำตามคำสั่งได้ 2 – 3 คำ
ด้านการใช้ภาษา	ตอบชื่อสิ่งของได้ถูกต้อง
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	เล่นสิ่งของตามหน้าที่ของสิ่งนั้น ๆ ได้มากขึ้น

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 19 – 24 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	กระโดดได้แต่ต้องมีการช่วยพยุง
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	วางรูปทรงวงกลมในช่องกระดานรูปเรขาคณิตที่มี 3 แบบได้
ด้านการเข้าใจภาษา	เลือกวัตถุตามคำสั่งได้ โดยมีให้เลือก 4 ชนิด
ด้านการใช้ภาษา	เลียนคำพูดที่เป็นวลีประกอบด้วยคำ 2 คำ
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	ใช้ช้อนตักอาหารกินเองได้

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 25 – 30 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	กระโดดเท้าพ้นพื้นทั้ง 2 ข้าง
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	แก้ปัญหาง่าย ๆ ได้โดยการใช้เครื่องมือ
ด้านการเข้าใจภาษา	ชี้อวัยวะของร่างกายได้ 7 ส่วน
ด้านการใช้ภาษา	พูดตอบรับและปฏิเสธได้
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	ล้างและเช็ดมือได้เอง

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 31 – 36 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	เดินขึ้นบันไดสลับเท้าได้เอง
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	เลียนแบบลากเส้นเป็นวงต่อเนื่องได้
ด้านการเข้าใจภาษา	นำสิ่งของ 2 ชนิดในห้องมาได้ตามคำสั่ง
ด้านการใช้ภาษา	พูดวลีที่ประกอบด้วยคำ 3 คำติดต่อกันได้อย่างน้อย 4 ความหมาย
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	ใส่กางเกงเองได้

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 37 – 42 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	ยืนด้วยขาข้างเดียวโดยไม่เกาะได้นาน 3 วินาทิ
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	เขียนรูปวงกลมตามแบบได้
ด้านการเข้าใจภาษา	ทำตามคำสั่งต่อเนื่องได้ 2 กริยากับวัตถุ 2 ชนิด
ด้านการใช้ภาษา	ร้องเพลงได้ถูกต้องหรือเกือบจบเพลง ถามคำถามได้ 4 แบบ เช่น ใคร อะไร ที่ไหน ทำไม
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	ทำตามกฎในการเล่นเป็นกลุ่มได้ สามารถช่วยทำงานที่จบในขั้นตอนเดียวได้

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 43 – 48 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	วิ่งโดยลงน้ำหนักที่ปลายเท้า และแกว่งแขนสลับกันได้
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	ตัดกระดาษรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาด 10 ซม. ออกเป็น 2 ชิ้น
ด้านการเข้าใจภาษา	เลือกวัตถุที่มีขนาดใหญ่กว่าและเล็กกว่า
ด้านการใช้ภาษา	พูดติดต่อกัน 3 คำ โดยมีความหมาย และเหมาะสมกับโอกาสได้
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	หลีกเลี่ยงสิ่งที่เป็นอันตรายได้เอง

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 49 – 54 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	กระโดดไปด้านข้างและถอยหลังได้
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	ประกอบชิ้นส่วนของรูปภาพที่ตัดออกเป็นส่วน ๆ จำนวน 8 ชิ้นได้
ด้านการเข้าใจภาษา	เลือกอันดับแรกและอันดับสุดท้าย
ด้านการใช้ภาษา	ตอบคำถามได้ถูกต้อง เมื่อถามว่า “ถ้ารู้สึกร้อน ไม่สบาย หรือหิวจะทำอย่างไร”
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	ทำความสะอาดตนเองหลังอุจจาระได้

ตารางพัฒนาการเด็กอายุ 55 – 60 เดือน

ด้านการเคลื่อนไหว	วิ่งมาเตะลูกบอลได้
ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา	จับดินสอได้ถูกต้อง
ด้านการเข้าใจภาษา	จำแนกสีได้ 8 สี
ด้านการใช้ภาษา	ผลัดกันพูดคุยกับเพื่อนในกลุ่ม
ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม	เลียนแบบบทบาทของผู้ใหญ่ได้

การเช็คพัฒนาการของลูกอาจไม่ต้องทำได้ทุกช่อง (แต่ถ้าได้ก็จะเยี่ยมเลยค่ะ)
เพราะเนื่องจากว่าเด็กแต่ละคนมีพัฒนาการในบางด้านที่อาจเร็วหรือช้าไปบ้างเล็กน้อย แบบนี้ไม่เป็นไร แต่หากพบว่ามีอะไรที่ดูล่าช้ากว่าปกติ แนะนำว่าควรไปปรึกษาคุณหมอเพื่อรับการตรวจวินิจฉัย และรับการรักษาที่ถูกต้องนะคะ