คลอดลูกก่อนกำหนดต้องอยู่ NICU? NICU คืออะไร? คุณแม่ต้องทำอย่างไรเมื่อลูกอยู่ NICU?

“การคลอดก่อนกำหนด” คือ การที่คุณแม่คลอดก่อนที่อายุครรภ์จะครบตามกำหนด 37 ส่วนตัวผู้เขียนเองคลอดเมื่อ อายุครรภ์ได้ 28 สัปดาห์ เพราะครรภ์เป็นพิษ เรียกได้ว่า พอลูกคลอดออกมาตั้งแต่ในห้องคลอด ได้ยินเสียงลูกร้อง ได้เห็นหน้าลูกแป๊บเดียว พยาบาลต้องเอาเข้าตู้อบแล้วลงไปอยู่ที่ห้อง NICU ทันที
ห้อง NICU คืออะไร? แล้วคนเป็นแม่ต้องเตรียมตัวอย่างไรเมื่อลูกอยู่ในห้องนั้น? วันนี้ผู้เขียนมีข้อมูลมาฝากเพื่อให้คุณพ่อคุณแม่รับมือได้ถูกค่ะ

NICU คืออะไร?

NICU ย่อมาจาก Neonatal Intensive Care Unit หรือหอผู้ป่วยทารกแรกเกิดระยะวิกฤต เป็นแผนกบำบัดพิเศษทารกแรกเกิด อยู่ภายใต้ศูนย์เวชศาสตร์มารดาและทารกปริกำเนิด ในส่วนนี้จะมีทีมแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์เฉพาะทางจากสาขากุมารเวชศาสตร์ทารกแรกเกิดและปริกำเนิด ร่วมกับสูติแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขากุมารเวชศาสตร์และทารกในครรภ์มาร่วมวินิจฉัยและทำการรักษากันอย่างใกล้ชิด เพราะทารกที่คลอดก่อนกำหนด อวัยวะภายในต่างๆ ยังทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ เช่น เมื่อทานนมเข้าแล้ว แพทย์และพยาบาลต้องคอยกลับมาตรวจเช็คอีกรอบว่า นมในกระเพาะนั้นถูกย่อยไปหมดหรือไม่เป็นต้น
ทารกที่คลอดก่อนกำหนดจำเป็นที่จะต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด เพื่อป้องกันอาการที่ทรุดหนักและป้องกันโรคแทรกซ้อน
นอกจากนี้ ทีมแพทย์และพยาบาลของ NICU จะคอยดูอาการของทารกและต้องทำน้ำหนักของทารกให้ขึ้นมาตามเกณฑ์ รวมถึงต้องมั่นใจได้ก่อนว่า เมื่อทารกกลับบ้าน คุณพ่อคุณแม่จะสามารถดูแลลูกน้อยได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการอุ้ม การให้นม การอาบน้ำ การให้ยา ฯลฯ เพื่อให้ทารกได้เจริญเติบโตอย่างแข็งแรงต่อไป

NICU รองรับทารกประเภทไหน?

• มีภาวะพิการแต่กำเนิด
• ทารกที่ต้องให้ออกซิเจน ต้องเฝ้าระวัง ต้องให้ยา หรือต้องมีการฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำ
• ทารกที่ต้องมีการใช้กระบวนการหรือเครื่องมือพิเศษ เช่น การถ่ายเลือด
• เกิดภาวะติดเชื้อ เช่น เริม หนองในเทียม หรือกลุ่มสเตรปโตตอตตัส บี
• ทารกที่ได้รับยาหรือได้รับการช่วยชีวิตทันทีหลังคลอด
• ทารกเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
• ทารกมีน้ำหนักแรกคลอดต่ำกว่า 2,500 กรัม หรือมากกว่า 4,000 กรัม
• ทารกที่คลอดก่อนกำหนด หรืออายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์ รวมไปถึงคลอดเมื่ออายุครรภ์มากกว่า 42 สัปดาห์
• มีปัญหาเรื่องระบบหายใจ

ทีมแพทย์และบุคลากรของ NICU มีใครบ้าง?

หลังจากที่คุณแม่คลอดน้องแล้ว น้องก็อยู่ในห้อง NICU ส่วนคุณแม่เองก็อยู่ที่ห้องพักฟื้นรวม 1 คืนก่อน คุณหมอสั่งงดน้ำ งดอาหาร 24 ชม. ปากแห้งมากเหมือนคนที่อยู่ท่ามกลางทะเลทรายซาฮาร่า เว้นเสียแต่ว่าอากาศไม่ได้ร้อนเท่า

อักวันต่อมา ได้ห้องพิเศษ พอพักฟื้นจนตัวเองรู้สึกว่าเดินไหวแล้ว ก็ขอคุณหมอลงไปเยี่ยมลูกที่ห้อง NICU

NICU นี้ เด็กทารกจะมีแพทย์ที่คอยดูแล2 คนต่อทารก 1 คน และก็จะมีทีมพยาบาลที่เปลี่ยนเวรกันไป เรามาดูกันเลยค่ะว่า จริงๆ แล้วมีใครกันอีกบ้าง

• สูตินรีแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญสาขาเวชศาสตร์มารดาและทารกในครรภ์ (Maternal-Fetal Medicine Specialist)
• กุมารแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญสาขาทารกแรกเกิดและปริกำเนิด (Neonatologist) คือ กุมารแพทย์ที่ทำการรักษาทารกแรกเกิดที่มีภาวะผิดปกติ โดยอาจเกิดขึ้นระหว่างตั้งครรภ์และหลังคลอด
• ทีมพยาบาลที่ผ่านการอบรม และฝึกฝน จนเชี่ยวชาญในเรื่องการดูแลครรภ์ การคลอด รวมไปถึงการดูแลทารกหลังคลอดมาโดยตรง
• ทีมพยาบาลผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลระหว่างการผ่าคลอด
• ทีมพยาบาลผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลทารกแรกเกิดในภาวะวิกฤติ
• ทีมพยาบาลผู้ประสานงานมารดา
• ทีมพยาบาลผู้ประสานงานด้านการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ การอุ้มให้นม หรือการกระตุ้นน้ำนม

วิธีรับมือที่คุณแม่ต้องทำเมื่อลูกอยู่ NICU

บอกได้เลยค่ะ ว่าลูกอยู่โรงพยาบาล แม่อยู่บ้าน วันๆ ไม่ได้คิดอะไรแล้วนอกจากรอเวลาปั๊มนม และคิดถึงแต่ลูก เพราะฉะนั้นถ้าอยากให้ลูกมีน้ำหนักตามเกณฑ์ตามที่ทางโรงพยาบาลกำหนด คือ 1,800 กรัม คุณแม่ต้องปฏิบัติตัวดังนี้ค่ะ

• มีวินัยในตัวเอง โดยปั๊มนมให้ได้ทุกๆ 2-3 ชม.
• นำน้ำนมแม่ไปส่งที่ห้อง NICU เพื่อให้พยาบาลนำไปป้อนลูก

*** นมแม่สำคัญต่อทารกที่คลอดก่อนกำหนดมาก หากลูกได้รับน้ำนมแม่ได้เร็วเท่าไหร่ ยิ่งดีต่อทารกมากเท่านั้นค่ะ ขณะนั้นผู้เขียนได้มาแค่ 2 cc. ก็ต้องรีบเอาลงไปให้ลูกแล้วค่ะ

และเมื่อลูกกลับบ้านแล้ว ควรจัดบ้านให้โปร่งโล่ง อากาศถ่ายเทได้สะดวก งดเที่ยวห้างหรือในที่ที่มีผู้คนพลุกพล่านนะคะ หากลูกป่วยและน้ำหนักลด คุณพ่อคุณแม่ต้องพาน้องไปพบคุณหมอทันทีค่ะ